อาคารสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ จังหวัดฉะเชิงเทรา เป็นอาคารเก่าแก่ที่มีอายุนานกว่า 100 ปี ตั้งอยู่บนถนนมรุพงษ์ ใกล้ตลาดทรัพย์สิน เป็นสถานที่เที่ยวชมอาคารโบราณสถาน สถาปัตยกรรมเก่าสร้างในสมัยพ่อหลวง รัชกาลที่ 5 ตัวอาคารอยู่ใกล้แม่น้ำบางปะกง จึงเป็นจุดชมวิว เดินเล่นพักผ่อนหย่อนใจด้วย ใกล้กันยังมีอาคารเก่าแก่ที่เคยเป็นศาลมณฑลปราจีนให้ได้ชมไปพร้อมกัน
อาคารสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ตั้งอยู่บนถนนมรุพงษ์ อยู่ใกล้กับตลาดทรัพย์สิน ด้านหน้าอาคารมีลานจอดรถบริเวณริมเขื่อนติดแม่น้ำบางปะกง
อาคารสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ เป็นอาคารที่สร้างขึ้นในปี พ.ศ.2446 เพื่อเป็นอาคารที่ว่าการมณฑลปราจีน* ตามพระบรมราโชบาย การปฏิรูปการปกครองส่วนภูมิภาคแผนใหม่ พัฒนารูปแบบการปกครองเป็นมณฑลเทศาภิบาล ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ต่อมามีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ.2475 เขตการปกครองแบบ "เมือง" และ "มณฑล" ได้ถูกยกเลิกไป แต่ละเขตปกครองได้ตั้งเป็น "จังหวัด" แทน
ในปี พ.ศ.2506 อาคารหลังนี้เปลี่ยนเป็นศาลากลางจังหวัดฉะเชิงเทรา จนถึง พ.ศ.2518 ศาลากลางจังหวัดได้ย้ายไปอยู่ตรงถนนเรืองวุฒิ อาคารสำนักงานทรัพย์สินได้รับการอนุรักษ์ และขึ้นทะเบียนโดยกรมศิลปากร ให้เป็นโบราณสถานแห่งชาติ เมื่อปี พ.ศ.2520 ต่อมาได้เกิดเพลิงไหม้จนอาคารได้รับความเสียหาย หลังจากนั้นในปี พ.ศ.2548 ได้รับการซ่อมแซม ปรับปรุงเปิดใช้เป็นอาคารสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ มาจนถึงปัจจุบัน
* มณฑลปราจีน เป็นการรวบรวมเมืองฝั่งตะวันออก ในแถบลำน้ำบางปะกงประกอบด้วย เมืองปราจีนบุรี นครนายก พนมสารคาม ต่อมาได้ขยายพื้นที่ โดยรวมเมืองฉะเชิงเทรา พนัสนิคม ชลบุรี และบางละมุง และโปรดเกล้าฯ ให้พระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นมรุพงษ์ศิริพัฒน์ เป็นข้าหลวงพิเศษของมณฑลปราจีน
อาคารสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ตั้งอยู่บนถนนมรุพงษ์ หันหน้าออกไปทางแม่น้ำบางปะกง สร้างตามรูปแบบสถาปัตยกรรมตะวันตก ศิลปะนีโอคลาสสิค เป็นอาคารชั้นเดียว ยาวขนานแนวเดียวกับแม่น้ำ ยาว 73 เมตร กว้าง 19 เมตร ด้านหน้ามีระเบียงยาวตลอดตัวอาคาร ทางเข้าด้านหน้าทำเป็นซุ้มยื่นออกมา รับด้วยช่องประตูทรงโค้ง 3 ช่อง สองช่องด้านข้าง กั้นเป็นระเบียง ส่วนช่องกลางมีบันไดเตี้ยๆ เป็นทางขึ้นเพื่อเข้าสู่โถงด้านใน บนซุ้มด้านหน้า ทำหน้าบันแบบยกสูง ตรงกลางประดับตราพระครุฑพ่าห์** หลังคามุงด้วยกระเบื้องว่าว ตัวอาคารทาสีเหลือง ส่วนกรอบประตู หน้าต่าง และขอบคิ้วใช้สีเขียว (เป็นสีที่ใช้กับอาคารทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์)
** พระครุฑพ่าห์ หมายถึง ครุฑที่เป็นพาหนะ มีลักษณะกางปีกกว้าง ใช้เป็นสัญลักษณ์เกี่ยวกับพระมหากษัตริย์ของไทย ซึ่งมีมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา มักจะใช้กับตราพระราชลัญจกร ตราประจำรัชกาล หัวจดหมายราชการ เป็นต้น ตราประจำสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ เป็นตราพระครุฑพ่าห์ ที่มีพระมหามงกุฎประดิษฐานอยู่เหนือเศียรครุฑ ด้านล่างเป็นแพรแถบ จารึกว่า "สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์"
อาคารศาลเก่าจังหวัดฉะเชิงเทรา
อาคารศาลเก่าจังหวัดฉะเชิงเทรา อยู่ด้านข้างห้องสมุดประชาชน และไม่ไกลจากอาคารสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ เป็นอาคารโบราณสถานอีกแห่งหนึ่งที่ได้รับการอนุรักษ์ คนที่ชอบชมสถาปัตยกรรมเก่า สามารถเดินชมได้ต่อเนื่องกัน
อาคารศาลเก่าจังหวัดฉะเชิงเทรา ปัจจุบันเป็นอาคารพุทธสมาคมฉะเชิงเทรา ในอดีตเคยเป็นศาลมณฑลปราจีน สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2450 (อายุร่วม 100 กว่าปีเช่นกัน) จากเดิมเป็นอาคารสีขาว ได้รับการปรับปรุง ทาสีใหม่ให้เป็นไปในแนวเดียวกันกับสำนักงานทรัพย์สินฯ ผนังทาสีเหลือง ตรงบานประตู-หน้าต่าง ใช้สีเขียวอ่อน และตัดกรอบประตู-หน้าต่างใช้สีเขียวเข้ม
อาคารศาลเก่าจังหวัดฉะเชิงเทรา เป็นอาคารชั้นเดียว ยกพื้นสูงจากพื้น ด้านหน้าทำเป็นโถงกลางยื่นออกมาเป็นทางเข้าหลัก มีบันไดทางขึ้นเตี้ยๆ 2 ฝั่ง ตรงกลางเป็นระเบียงสั้นๆ บริเวณด้านหน้ามีประตูทรงยาวเรียงอยู่ในระยะใกล้กันหลายบาน ผนังด้านข้างทำเป็นเสาติดผนัง มีเชิงบัวหัวเสาและคันทวยรับอยู่บนหัวเสา เสาติดผนังอยู่ห่างเป็นระยะ สลับกับบานหน้าต่าง เหนือช่องประตู-หน้าต่าง มีช่องลมตาตารางตามแบบสถาปัตยกรรมเก่า ที่หาดูได้ยาก
ข้อแนะนำ
- บริเวณถนนชุมพล และแถวตลาดทรัพย์สิน มีหลายเส้นทางเป็นถนนเดินรถทางเดียว
- สามารถจอดรถได้บริเวณสถานีตำรวจภูธร (จากนั้นเดินมาทางตลาดทรัพย์สิน) หรือจอดบริเวณริมเขื่อนหน้าสำนักงานทรัพย์สินฯ
- อาคารสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ เปิดทำการ 8.00 - 17.00 น.
การเดินทาง
ห่างจากตลาดบ้านใหม่ 1 กิโลเมตร
ห่างจากวัดหลวงพ่อโสธร 3 กิโลเมตร
เส้นทาง มอเตอร์เวย์ (หรือบางนา-ตราด) -> บางปะกง-ฉะเชิงเทรา (314) -> ฉะเชิงเทรา-พนมสารคาม (365) -> ฉะเชิงเทรา (304) -> ทางไป อ.บางน้ำเปรี้ยว (ถนนชุมพล)
1 | หากใช้เส้นทางจากมอเตอร์เวย์ (หรือบางนา-ตราด) ให้เลี้ยวตามป้ายมาทางจังหวัดฉะเชิงเทรา (314) |
2 | ตรงตามเส้นทางมาเรื่อยๆ จนกระทั่ง เห็นป้ายบอกทางเลี้ยวขวาไป อ.พนมสารคาม (365 หรือ 314 เดิม) จึงเลี้ยวขวาตามป้าย |
3 | เมื่อเลี้ยวขวามาสักพัก จะเป็นสะพานข้ามแม่น้ำบางปะกง พอลงจากสะพานไปราว 2-3 กิโลเมตร จะมีป้ายเข้าเมืองฉะเชิงเทรา (304) เป็นเส้นทางบอกให้เลี้ยวซ้ายตรงแยกคอมเพล็กซ์ (**ไม่ขึ้นสะพานข้ามแยก) |
4 | เมื่อเลี้ยวซ้ายแล้ว จากนั้นตรงตามเส้นทางไปเรื่อยๆ ประมาณ 4 กิโลเมตร จะขึ้นสะพานข้ามแม่น้ำบางปะกงอีกที บนสะพานให้ชิดซ้าย (ให้ตามป้ายทางไปวัดโสธรไปก่อน) |
5 | เมื่อลงจากสะพานแล้ว จึงชิดขวา เพื่อเลี้ยวขวาไปทาง อ.บางน้ำเปรี้ยว (ไม่ไปทางวัดโสธรแล้ว) |
6 | เมื่อเลี้ยวขวาแล้ว จะผ่านหน้าโรงเรียนเบญจมราชรังสฤษฎิ์ สถานีตำรวจ (อาจจอดรถที่นี่แล้วเดินข้ามฝั่ง เข้าทางตลาดทรัพย์สินก็ได้) หรือจะตรงต่อไปจนถึงตลาดบ่อบัว จะเห็น 7-11 อยู่ทางขวามือตรงสามแยก ให้เลี้ยวขวาเข้าถนนทางขวามือนี้ |
7 | เมื่อเลี้ยวขวาเข้ามาแล้ว ให้ตรงมาเรื่อยๆ (จะผ่านธนาคารไทยพาณิชย์) จนสุดทางตรงสามแยกริมน้ำ จึงเลี้ยวขวา |
8 | เมื่อเลี้ยวขวามาแล้ว ให้ตรงไปอีกไม่ไกลนัก จะเห็นห้องสมุดประชาชน (ด้านข้างห้องสมุดเป็นศาลจังหวัดเก่า) หากตรงต่อไปอีก ฝั่งซ้ายมือมีลานจอดรถริมน้ำหาที่จอด สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์อยู่ทางขวามือ |
หากมาจากวัดหลวงพ่อโสธร
1 | เมื่อออกจากวัดโสธร ให้เลี้ยวขวา ผ่านหน้าวัดหลวงพ่อโสธรแล้วตรงตามเส้นทางหลักไปเรื่อยๆ จนถึงสี่แยกใหญ่ ที่มีป้ายบอกทางตรงไป อ.บางน้ำเปรี้ยว จึงตรงข้ามสี่แยกไป |
2 | จากนั้นจะผ่านหน้าโรงเรียนเบญจมราชรังสฤษฎิ์ สถานีตำรวจ ตลาดบ่อบัว แล้วจึงเลี้ยวขวาตรง 7-11 จากนั้นตรงไปสุดตรงถนนเลียบแม่น้ำ แล้วจึงเลี้ยวขวาอีกครั้ง จากนั้นตรงไปจนเห็นเขื่อนริมน้ำ สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์อยู่ทางขวามือ |
ข้อมูลเพิ่มเติม
ที่อยู่ 122/6 ถนนมรุพงษ์ ตำบลหน้าเมือง อำเภอเมือง จังหวัดฉะเชิงเทรา 24000
โทร 038-535-301 ถึง 3, 038-535-305 ถึง 7