วัดอุภัยภาติการาม (ซำปอกง)

วัดอุภัยภาติการาม หรือที่คนเรียกกันติดปากว่า "วัดซำปอกง" เป็นวัดที่ประดิษฐานหลวงพ่อโต (ซำปอกง) พระประธานองค์ใหญ่ที่สุดในจังหวัดฉะเชิงเทรา และเป็นหลวงพ่อซำปอกง 1 ใน 3 องค์ในประเทศไทย เป็นพระศักดิ์สิทธิ์ เป็นที่เคารพศรัทธาของชาวไทย และชาวไทยเชื้อสายจีน แวะสักการะขอพร เพื่อความเป็นสิริมงคลได้สะดวก อยู่ไม่ไกลจากตัวเมือง และตลาดบ้านใหม่ แม้ไม่มีรถส่วนตัวมา ก็โดยสารรถสองแถวจากขนส่ง มาถึงหน้าวัดเลย

วัดอุภัยภาติการาม ตั้งอยู่บนถนนศุภกิจ อยู่ไม่ไกลจากตัวเมือง และวัดหลวงพ่อโสธร เยื้องกับตลาดบ้านใหม่ เดินถึงกันได้ไม่ไกลนัก

วัดอุภัยภาติการาม หรือวัดซำปอกง มีชื่อญวนว่า "ตามบ๋าวก็องเผิกตื่อ" เป็นวัดราษฎร์ขนาดเล็ก มีเนื้อที่ประมาณ 2 ไร่เศษ​ เริ่มสร้างในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ตามประวัติเล่าว่า มีเศรษฐีชาวจีน แถวชุมชนตลาดล่าง (บริเวณตลาดบ้านใหม่) คือหลงจู๊ฮี้ และหลงจู๊แดง สองพ่อลูก ไปสักการะหลวงพ่อโต ที่วัดพนัญเชิง จังหวัดอยุธยา ซึ่งในสมัยนั้นมีชาวจีนนิยมไปกราบไหว้กันมาก เพราะเชื่อว่านำโชคในเรื่องค้าขาย เมื่อกลับมาเกิดความศรัทธาเลื่อมใส และในปีพ.ศ.2449 หลงจู๊แดง ผู้เป็นลูก (ต่อมาได้รับบรรดาศักดิ์เป็น ขุนพิพิธพานิชกรรม) ได้สละทรัพย์ และที่ดิน สร้างหลวงพ่อโต โดยให้ช่างไปจำลองแบบมาจากวัดพนัญเชิง จากนั้นสร้างวิหาร เพื่อประดิษฐานพระพุทธรูปไว้ภายใน   

ต่อมาในปี พ.ศ.2450 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้เสด็จประพาสเมืองฉะเชิงเทรา เพื่อเปิดทางรถไฟสายกรุงเทพฯ - ฉะเชิงเทรา และได้เสด็จพระราชดำเนินมายังวิหารที่สร้างอยู่ ทรงบริจาคเงินเป็นจำนวน 200 บาท ร่วมสมทบในการสร้างอาราม และปฏิสังขรณ์พระพุทธศาสนา รวมทั้งได้พระราชทานนามวัดว่า "วัดอุภัยภาติการาม" และพระราชทานนามพระพุทธรูปซำปอกงว่า "พระพุทธไตรรัตนนายก" (ชื่อเดียวกันกับหลวงพ่อโต วัดพนัญเชิง)

แรกเริ่มเดิมที วัดอุภัยภาติการามเป็นวัดฝ่ายมหายานในแบบวัดจีน ภายใต้การดูแลของพระคุณเจ้า เซียงหงี (อดีตเจ้าอาวาสรูปที่ 5 แห่งวัดจีนประชาสโมสร) จนในปี พ.ศ.2497 เมื่อท่านมรณภาพลง วัดจึงถูกทิ้งร้าง ขาดการดูแลไปด้วย หลังจากเวลาผ่านไปกว่า 10 ปี นายพิชัย สุรัตพิพิธ บุตรของขุนพิพิธพานิชกรรม พร้อมด้วยสัปบุรุษ ได้ยื่นหนังสือถึงกรมศาสนา ผ่านไปยังเจ้าคณะใหญ่อนัมนิกาย* (คณะสงฆ์ฝ่ายวัดญวน) ให้รับรองสภาพวัด ให้ถูกต้องตามกฏหมาย ในเวลาต่อมากรมศาสนากระทรวงศึกษาธิการได้รับรองวัดเป็นนิติบุคคลถูกต้องเมื่อวันที่ 13 สิงหาคม พ.ศ.2512 หลังจากนั้นวัดจึงได้รับการบูรณะซ่อมแซมวัดให้กลับมาดีขึ้นอีกครั้ง ภายใต้คณะสงฆ์วัดญวน ในความดูแลของพระอธิการ ฮกฮี ฝ่าหยุ่น และได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม พ.ศ.2513

หลวงพ่อโต (ซำปอกง)** ที่วัดอุภัยภาติการาม เป็นพระพุทธรูปขนาดหน้าตัก 6.5 เมตร สูง 12 เมตร สร้างโดยใช้ภาชนะสานด้วยไม้ไผ่ เอามาก่อซ้อนกันเป็นรูปองค์พระ ด้านนอกฉาบด้วยปูน แล้วจึงลงรักปิดทอง พุทธลักษณะเป็นปางมารวิชัย พระพักตร์ทรงเหลี่ยม พระกรรณยาว (หูยาว) รูปหน้าพระซำปอกงที่วัดอุภัยภาติการาม จะคล้ายจะพระพุทธรูปจีนมากกว่า และที่ระหว่างคิ้วจะไม่มีเครื่องหมายอุณาโลมเหมือนกับหลวงพ่อโต ที่วัดพนัญเชิง

หลวงพ่อโต (ซำปอกง) เป็นที่เคารพนับถือของชาวจีน ชาวไทย ชาวไทยเชื้อสายจีน และชาวต่างชาติ เช่นชาวสิงคโปร์ ที่มักจะมากราบไหว้เพื่อความเป็นสิริมงคล ให้มีความรุ่งเรืองด้านการค้า ทำมาค้าขายดี กิจการรุ่งเรืองก้าวหน้า ประสบความสำเร็จ มีโชคลาภ

ภายในบริเวณวัดอุภัยภาติการาม ด้านหน้าเป็นลานโล่งกว้าง สำหรับจอดรถ ด้านข้างมีโรงเจเม่งเต็กตั๊ว วิหารตรงกลางเป็นอาคารชั้นเดียว ด้านหน้าอาคารมีจุดจำหน่ายธูปเทียนบูชาองค์เทพ เทียนคู่สำหรับถวายหลวงพ่อซำปอกง และผ้าห่มสำหรับถวายห่มองค์พระ เมื่อเข้าไปภายในวิหาร เป็นห้องโถงกว้าง ประดิษฐานหลวงพ่อซำปอกงเป็นองค์ประธานอยู่ด้านในสุด สองข้างมีพระสาวกยืนอยู่ทั้งด้านซ้ายและขวา

การบูชาหลวงพ่อโต ซำปอกง นิยมถวายเทียนคู่ ซึ่งทางวัดจำหน่ายเทียนหลายขนาดตั้งแต่ขนาดเล็กไปจนถึงขนาดใหญ่สุด 9 กิโลกรัม (ราคาตั้งแต่คู่ละ 35 - 1,900 บาท ) หรือจะถวายจีวรห่มองค์พระก็ได้ ส่วนใหญ่ผู้ที่ถวายเทียน หรือผ้าห่มพระ จะเขียนชื่อลงบนกระดาษสีชมพูแปะติดไว้ที่เทียน และที่ผ้าห่มด้วย เชื่อกันว่าหากต้องการให้หลวงพ่อช่วยบำบัดเรื่องความเจ็บป่วย ให้ใช้นิ้วลูบตรงซอก ระหว่างนิ้วโป้งกับนิ้วชี้ขององค์พระ แล้วตั้งจิตอธิษฐาน จากนั้นให้เดินไปทางฝั่งซ้ายขององค์พระ ใกล้ฐานพระพุทธรูปด้านซ้ายนี้ จะมีกรอบสามเหลี่ยม ภายในเป็นเลื่อม และลวดลายนกกระเรียนสีทอง ซึ่งเป็นจุดสำหรับการอธิษฐาน โดยนำเงินธนบัตร 1 ใบออกมา ตั้งจิตอธิษฐานขอให้ร่ำรวยเงินทอง จากนั้นใช้ธนบัตรลูบจากหางนกกระเรียน ย้อนขึ้นไปทางหัวนก 3 ครั้ง แล้วนำธนบัตรใบนั้นเก็บไว้เป็นขวัญถุง อย่านำออกมาใช้

นอกจากนี้ รอบองค์พระประธาน มีพระพุทธรูป รูปเคารพที่สำคัญ และองค์เทพต่างๆ อีกจำนวน 17 จุด ที่สามารถจุดธูปบูชาได้ เช่น พระพรหม จี้กง เสด็จพ่อ ร.5 พระกษิติครรภโพธิสัตว์ พญายมราช เจ้าพ่อกวนอูหมอเทวดา พระเวทโพธิสัตว์ พระโพธิสัตว์กวนอิม เจ้าพ่อเสือ เทพเจ้าโชคลาภ เทพเจ้าเห้งเจีย พระศรีอริยเมตไตรย เป็นต้น

ด้านข้างองค์พระจะเห็น "พะเก่ง" เป็นการนิมนต์พระสงฆ์ (ในนิกายมหายาน) มาสวดให้พรชัยมงคลคาถา ขอพรให้แก่ญาติโยมที่มาทำบุญ หรือมาลงชื่อเอาไว้ เพื่อให้ทำมาค้าขึ้น มีโชคลาภ ให้พระคุ้มครอง หรือเป็นการสวดมนต์เพื่อสะเดาะเคราะห์ เป็นลักษณะใบประกาศสีแดง ปักไว้เป็นลำดับ