สถูปเจดีย์พระเจ้าตากสินมหาราช

อนุสรณ์สถานสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช หนึ่งในสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ในอำเภอบางคล้า ที่พระเจ้าตากสินมหาราชทรงกอบกู้อิสรภาพให้กลับคืนมาอีกครั้ง แวะเคารพสักการะ และรำลึกถึงคุณความดีสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ณ ปากน้ำโจ้โล้ สถูปเจดีย์อยู่ไม่ไกลจากตัวอำเภอบางคล้า ใกล้ถนนสายหลัก แวะได้สะดวก

พระสถูปเจดีย์ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ตั้งอยู่บริเวณปากน้ำคลองท่าลาด* ตำบลบางคล้า อำเภอบางคล้า จังหวัดฉะเชิงเทรา ส่วนที่ปลายคลองไหลออกสู่แม่น้ำบางปะกง ห่างจากตัวอำเภอบางคล้าเกือบ 2 กิโลเมตร

กล่าวกันว่าบริเวณปากน้ำโจ้โล้ (หรือตรงคลองท่าลาด) เป็นสถานที่ที่มีความเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์ ตั้งแต่ช่วงก่อนกรุงศรีอยุธยาจะแตก หรือก่อนปีพ.ศ.2310 ขณะนั้นสมเด็จพระเจ้าตากสิน ยังดำรงตำแหน่งพระยาวชิรปราการ ทรงเห็นว่าอยุธยาคงไม่สามารถต้านกำลังพม่าไว้ได้ จึงได้ตีฝ่าวงล้อมพม่าออกมา พร้อมด้วยกองทัพของพระองค์จำนวนหนึ่ง มาทางภาคตะวันออกเพื่อออกมาตั้งหลัก และรวบรวมไพร่พลกลับไปตีเอาพระนครคืน ขณะที่เดินทัพมาหยุดรอทหารที่ตามกองทัพมาไม่ทัน ได้มาหยุดประทับที่หนองน้ำเพื่อหุงหาอาหาร ได้เกิดปะทะกับกองทัพพม่า ทั้งทัพบกและทัพเรือที่ตั้งอยู่ที่ปากน้ำโจ้โล้ พระเจ้าตากทรงทราบ จึงรับสั่งให้ตั้งแนวรับ ขุดหลุมเพลาะ** วางปืนตับ เรียงหน้ากระดานไว้ พอทัพพม่าเข้ามาใกล้ ก็โจมตีจนพม่าแตกพ่ายไป

หลังจากนั้นสมเด็จพระเจ้าตากก็ได้รวบรวมกองทัพ กลับไปกอบกู้อิสรภาพจากพม่าได้สำเร็จ และขึ้นเป็น "สมเด็จพระบรมราชาที่ 4" ปฐมกษัตริย์แห่งกรุงธนบุรี (บ้างก็เรียกว่า "สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี") ท่านทรงโปรดเกล้าฯ​ ให้สร้างพระสถูปเจดีย์ขึ้นบริเวณปากน้ำโจ้โล้ เพื่อเป็นอนุสรณ์แห่งชัยชนะครั้งที่พระองค์เคยผ่านมาสู้รบกับพม่าในครั้งนั้นด้วย

อนุสรณ์สถานพระสถูปเจดีย์ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ที่เห็นอยู่ในปัจจุบัน เป็นพระสถูปเจดีย์ที่สร้างขึ้นแทนของเดิมที่ถูกกระแสน้ำกัดเซาะ พังทลายลงแม่น้ำไปตั้งแต่ปี พ.ศ.2491 พระสถูปเจดีย์ใหม่นี้ สร้างในพื้นที่เดิม เมื่อปี พ.ศ.2539 - 2542 โดยงบประมาณจากกรมโยธาธิการ กระทรวงมหาดไทย และกองสลากกินแบ่งรัฐบาล โดยมิสซังโรมันคาทอลิกจันทบุรี อนุญาตให้ใช้พื้นที่สร้าง จำนวน 2 ไร่ 2 งาน 34.5 ตารางวา รูปแบบสถาปัตยกรรมของพระสถูปเจดีย์ มีลักษณะเป็นเจดีย์ทรงระฆังสีขาว มีขนาดไม่ใหญ่มากนัก ที่องค์เจดีย์มีซุ้มยื่นออกมา 4 ด้าน

หากเข้ามาถึงบริเวณพระสถูปเจดีย์ จะเป็นที่จอดรถโล่ง กลางแจ้ง ภูมิทัศน์โดยรอบมีสนามหญ้า ต้นไม้ใหญ่ตามรายทาง และมีศาลานั่งพักผ่อนใกล้ริมแม่น้ำ ช่วงกลางวันอาจจะค่อนข้างร้อน ตอนบ่ายๆ เย็นๆ ร่มรื่น เป็นสถานที่พักผ่อน เมื่อจอดรถแล้ว เดินไปอีกไม่ไกลก็ถึงองค์สถูปเจดีย์ ที่ตั้งตระหง่านอยู่บริเวณแหลมสุดทาง พื้นที่บริเวณนี้ด้านซ้ายเป็นแม่น้ำบางปะกง ที่อีกฟากฝั่งเป็นพื้นที่ของเกาะลัด ส่วนด้านขวาของพื้นที่พระสถูปเจดีย์ เป็นคลองท่าลาด ที่ไหลออกมาบรรจบกับแม่น้ำบางปะกง ตรงข้ามปากแม่น้ำอีกฝั่งจะมองเห็นโบสถ์สีทอง ของวัดปากน้ำโจ้โล้

บริเวณที่ตั้งพระสถูปเจดีย์ โดยรอบเป็นระเบียงโล่งกว้าง รอบพื้นที่มีรั้วเตี้ยๆ เป็นระเบียงริมน้ำ มีท่าน้ำเล็กสำหรับผู้ที่ล่องเรือท่องเที่ยวมาจากตลาดบางคล้า ได้ขึ้นมาแวะกราบสักการะสมเด็จพระเจ้าตาก เพื่อความเป็นสิริมงคล ด้านหน้าพระสถูปเจดีย์ มีลักษณะเป็นศาลเล็กๆ สีขาว ภายในประดิษฐานรูปปั้นสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช มีธูปเทียนตั้งไว้สำหรับผู้ที่ต้องการจุดบูชา พร้อมคำบูชา ด้านหน้าศาลมีปูนปั้นรูปม้าและไก่ ที่มีผู้คนนำมาถวายเป็นจำนวนมาก