วัดบางพลีใหญ่กลาง

วัดบางพลีใหญ่กลาง (วัดกลาง หรือ วัดพระนอน) เป็นที่ประดิษฐานพระปางไสยาสน์องค์ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย* แวะนมัสการ และชมความยิ่งใหญ่ขององค์พระ หนึ่งใน unseen ของวัด คือการได้กราบสักการะปิดทองถึงส่วนหัวใจพระนอน จากนั้นเดินลอดใต้โบสถ์เพื่อความเป็นสิริมงคล การเดินทางไปวัดบางพลีใหญ่กลางไม่ยุ่งยากซับซ้อน สะดวกทั้งรถยนต์ส่วนตัว และรถสองแถวโดยสาร

วัดบางพลีใหญ่กลาง ตั้งอยู่ในอำเภอบางพลี ไม่ไกลจากวัดบางพลีใหญ่ใน (ห่างกันประมาณ 1 กิโลเมตร) และไม่ไกลจากบิ๊กซีบางพลีด้วย ทางเข้าวัดมีได้หลายทาง หากมาจากถนนบางนา-ตราด ทางเข้าจะอยู่ตรงถนนกิ่งแก้ว-บางพลี หรือจะเข้าจากถนนเทพารักษ์ ก็สามารถเข้าทางเดียวกับวัดบางพลีใหญ่ใน แล้วมาออกทางวัดบางพลีใหญ่กลางก็ได้

วัดบางพลีใหญ่กลาง หรือที่ชาวบางพลีเรียกสั้นๆ ว่า "วัดกลาง" เพราะเดิมอยู่คั่นกลางระหว่างวัดบางพลีใหญ่ใน กับวัดคงคาราม หรือวัดยายหนู (ซึ่งกลายเป็นวัดร้างไปแล้ว) วัดสร้างขึ้นเมื่อประมาณ พ.ศ.2367 บนเนื้อที่ประมาณ 32 ไร่ 3 งาน 2 ตารางวา ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ วันที่ 13 พฤศจิกายน พ.ศ.2478 วัดกลางสร้างขึ้นโดยนายน้อย หมื่นราษฎร์ ปลูกสร้างในที่ดินของนายช้าง หมื่นราษฎร์ (ผู้เป็นน้องชาย) เมื่อสร้างเสร็จได้ขุดสระเพื่อปลูกบัวหลวง จึงตั้งชื่อวัดว่า "วัดน้อยปทุมคงคา" ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น "วัดราษฎร์ศรัทธาธรรม" และได้เปลี่ยนชื่ออีกครั้งเป็น "วัดบางพลีใหญ่กลาง" หรือที่มักเรียกกันว่า วัดพระนอนบางพลี

พื้นที่วัดครอบคลุมไปถึงคลองสำโรง ซึ่งเคยเป็นเส้นทางคมนาคมหลักในการเข้าถึงวัด เมื่อยุคสมัยเปลี่ยนไป มีการตัดถนนทำให้ทางเข้าหลักกลายเป็นบริเวณด้านหลังวัด ซึ่งเป็นถนนเส้นที่ผ่านหน้า อบต.บางพลีใหญ่ ทางเข้าวัดจากริมถนนมีอยู่ 2 ประตู ทางเข้าที่ใกล้กับพระนอน มีชื่อว่า ซุ้มประตูพิศาลโสภณ เป็นประตูที่อยู่ติดกับโรงเรียนบางพลีราษฎร์บำรุง ด้านหน้ามีสิงห์คู่ประจำอยู่ตรงทางเข้า เมื่อเข้าไปแล้วทางซ้ายมือจะเป็นลานจอดรถ ส่วนด้านขวาเป็นบึงกว้าง ตรงกลางเป็นเส้นทางที่มีราวระเบียงพญานาคอยู่ 2 ข้าง เป็นทางที่ตรงไปยังวิหารพระนอน ริมทางเดินมีรูปปั้นหมู่พระสงฆ์กำลังเดินแถวบิณฑบาตร

บริเวณที่เป็นบึงภายในวัด เป็นจุดที่มีศาลากลางน้ำชื่อว่า "ศาลาอรรถโกวิทวุฒิคุณ" สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2534 เป็นอาคารทรงจตุรมุข ตามแบบอาคารไทยประเพณี หลังคาซ้อนชั้น ประดับช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ หน้าบัน ที่เสาอาคารและส่วนประกอบอื่นๆ ตกแต่งด้วยลวดลาย ประดับกระจกสีสวยงาม จากศาลามีสะพานปูนแข็งแรงเชื่อมถึงริมฝั่ง เดินได้สะดวก ภายในศาลาประดิษฐานพระพุทธรูป รอบบึง ปลูกต้นไม้ใหญ่ให้ความร่มรื่น เป็นจุดพักผ่อน เดินเล่น มีแนวเก้าอี้ม้ายาวริมบึง สำหรับนั่งเล่น ชมน้ำพุ ให้อาหารปลาได้
 

มหาวิหารพระนอน

เมื่อตรงเข้าไปด้านในศาลาหลังแรก เป็นจุดจำหน่ายเครื่องสักการะ ดอกไม้ ธูปเทียน ถัดไปเป็นมหาวิหารพระนอน มีท้าวเวสสุวรรณ ผู้ดูแลปกปักษ์ประจำทิศเหนือ ประจำอยู่หน้าทางเข้า 2 ฝั่ง บันไดทางขึ้นมีเพียงไม่กี่ขั้น เป็นบันไดพญานาคตัวยาวชูคอสูง เมื่อขึ้นไปด้านบนอาคาร มีซุ้มประตูด้านซ้ายและขวา ตรงกลางระหว่างประตู เป็นซุ้มพระพุทธรูปปางห้ามญาติ หรือปางห้ามสมุทรองค์ใหญ่ บริเวณนี้สามารถจุดธูปเทียนบูชาพระก่อนได้
 

พระนอนบางพลี

ภายในวิหาร เป็นโถงขนาดใหญ่ ประดิษฐานพระพุทธรูปปางไสยาสน์* มีพระนามเต็มว่า "สมเด็จศากยมุนีศรีสุเมธบพิธ” แต่ชาวบ้านเรียกกันสั้นๆ ว่า "พระนอนบางพลี" สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2521 - 2544 (ใช้เวลา 23 ปี) พระครูพิศาลวุฒิกิจ (จำนง สุเมโธ) เจ้าอาวาสปัจจุบันเป็นผู้ริเริ่มสร้าง โดยมีสมเด็จพระสังฆราชเป็นผู้วางศิลาฤกษ์ พระนอนบางพลี นับว่าเป็นพระนอนที่มีความยาวที่สุดในประเทศไทย มีความยาวองค์พระตั้งแต่ปลายเกศจนถึงพระบาท 53 เมตร (26 วา 1 ศอก 9 นิ้ว) กว้าง 6.5 เมตร (3 วา 1 ศอก) สูง 18 เมตร องค์พระลงรักปิดทองเหลืองอร่ามตลอดทั้งองค์ อยู่ในอิริยาบทนอนตะแคงขวา พระหัตถ์ซ้ายทอดทาบไปตามพระวรกายด้านซ้าย ส่วนพระหัตถ์ขวาตั้งขึ้นรับพระเศียร มีพระเขนย (หมอน) รองรับ พระบาทสองข้างซ้อนทับเสมอกัน แต่เดิมสร้างอยู่กลางแจ้ง ไม่ได้มีวิหารครอบเหมือนในปัจจุบัน วิหารนั้นได้สร้างขึ้นภายหลัง  

องค์พระพุทธรูปปางไสยาสน์ ตั้งอยู่บนฐานสูง พระเขนย(หมอน) ที่เท้าแขนอยู่ มีลักษณะเป็นสามเหลี่ยมคล้ายหน้าบัน ประดับด้วยลวดลายปูนปั้นรูปพระพุทธรูปปางสมาธิ ด้านข้างเป็นลายเทพพนม บริเวณฐานพระนอน มีพระพุทธรูปปางสมาธิองค์เล็กวางเรียงรายโดยรอบ จิตรกรรมฝาผนังภายในวิหาร ด้านเศียรพระเป็นรูปพุทธประวัติ แบ่งเป็นช่องสี่เหลี่ยมเล่าเรื่องราวเป็นตอนๆ

ความพิเศษขององค์พระพุทธไสยาสน์นี้ นอกจากมีขนาดใหญ่แล้ว ยังสามารถเข้าไปข้างในเพื่อปิดทองที่หัวใจองค์พระได้ (มีค่าบำรุงในการเข้าชมหัวใจพระ) ภายในองค์พระแบ่งพื้นที่เป็น 4 ชั้น มีบันไดเดินขึ้นจากด้านใน คือ

ชั้น 1 เป็นห้องพักสำหรับผู้มาปฏิบัติธรรม

ชั้น 2 เป็นการแสดงภาพวาดตามฝาผนังและเสา เป็นภาพพระสงฆ์เกจิอาจารย์สำคัญ

ชั้น 3 แสดงภาพจิตรกรรมฝาผนังเพื่อให้เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านพุทธศาสนา มีภาพหลากหลายรูปแบบ เช่น พุทธประวัติ พระโพธิสัตว์ เรื่องความดีความชั่ว คุณธรรมจริยธรรม และภาพการทำพิธียกเกศพระนอน เมื่อวันที่ 1 มีนาคม พ.ศ.2529 มีให้ชมมากกว่า 500 ภาพ ซึ่งเป็นฝีมือการวาดภาพของอาจารย์วัจฉละ สาเงิน อาจารย์ศิลปะจากโรงเรียนสตรีสมุทรปราการ แต่ละภาพมีข้อความบรรยายไว้ให้เดินอ่าน เดินชมได้เพลินๆ

ชั้น 4 เป็นชั้นบนสุดที่มีหัวใจพระ บริเวณนี้มีพื้นที่ไม่กว้างนัก ส่วนของหัวใจองค์พระเป็นผนังทำเป็นลายนูนต่ำ แสดงส่วนของอวัยวะภายใน ตับ ลำไส้ และหัวใจองค์พระ จุดนี้สามารถปิดทองที่หัวใจ เพื่อเป็นการสักการะองค์พระกันถึงกลางใจกันเลย
 

พระอุโบสถ

พระอุโบสถ เป็นอีกหนึ่งความงดงามที่ไม่ควรพลาดชม สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2472 ตั้งอยู่ด้านหลังวิหารพระนอน พระอุโบสถสร้างหันหน้าไปทางทิศใต้ หรือทางคลองสำโรง ซึ่งแต่เดิมเป็นเส้นทางคมนาคมหลัก ต่อมาเส้นทางหลักเปลี่ยนเป็นถนน เมื่อสร้างวิหารหันหน้าไปทางเส้นทางถนนหลัก โบสถ์และวิหารจึงมีลักษณะหันหลังชนกัน พื้นที่บริเวณโบสถ์ล้อมรอบด้วยระเบียงคด ภายในระเบียงคดประดิษฐานพระพุทธรูปเรียงรายไว้มากมาย มีจุดที่ให้ลอดใต้โบสถ์เพื่อความเป็นสิริมงคล และเป็นการสะเดาะเคราห์ ใต้พระอุโบสถทำเป็นโถงทางเดินโปร่ง กว้าง เดินได้สะดวก ภายในมีภาพเขียนจิตรกรรมฝาผนังเป็นเรื่องราวของการทำความดีความชั่ว และมีลูกนิมิตลูกเอกครั้งเมื่อสร้างโบสถ์ ให้ปิดทองได้อีกด้วย

อาคารพระอุโบสถ ณ วัดบางพลีใหญ่กลาง เป็นพระอุโบสถที่ประดับลวดลายทั้งหลัง โดดเด่นด้วยการลงสีทอง ดูสวยงามอร่ามตา ใช้สีแดงทาตัดกันที่พื้นตามขอบประตู หน้าต่าง เพดาน ด้านหน้าและหลังโบสถ์ มีบันไดทางขึ้นเป็น มกรคายนาค 5 เศียร** ภายในพระอุโบสถประดิษฐานพระประธาน หลวงพ่อสุริยะ หรือหลวงพ่อสูรย์ ในพุทธลักษณะแบบพระพุทธชินราช ที่เป็นที่นับถือศรัทธาของชาวบ้าน

พระมหาเจดีย์พิศาลวุฒิกิจมงคลมหาชนบูชิต

พระมหาเจดีย์พิศาลวุฒิกิจมงคลมหาชนบูชิต หรือพระมหาเจดีย์วัดกลาง เป็นเจดีย์ขนาดใหญ่ (ในปี พ.ศ.2560 กำลังอยู่ในระหว่างการประกอบเรือนยอดที่เกือบเสร็จสมบูรณ์แล้ว) โดยมีพิธียกยอดฉัตรทองคำขึ้นสู่ยอดมหาเจดีย์ เมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2559 องค์เจดีย์ตั้งอยู่ใกล้กับคลองสำโรง ซึ่งเป็นบริเวณหน้าวัด มีความโดดเด่น มองเห็นได้แต่ไกล

พระมหาเจดีย์ มีความสูงประมาณ 95 เมตร กว้าง 50 เมตร ตั้งอยู่บนอาคาร 3 ชั้น เป็นเจดีย์ทรงกลม ส่วนบนมีซุ้มประดิษฐานพระพุทธรูปพระพุทธเจ้า 28 พระองค์ (พระพุทธรูปปางประทานพร ขนาดหน้าตัก 29 นิ้ว) เหนือขึ้นไปเป็นพระพุทธรูปประทับยืนในซุ้มจระนำ 8 ทิศ ส่วนอาคารที่เป็นเสมือนฐานขององค์เจดีย์ ชั้นแรกประดิษฐานพระสังกัจจายน์ ชั้นที่ 2 ประดิษฐานพระพุทธรูปสมัยอู่ทอง สุโขทัย และเชียงแสน ชั้นที่ 3 ประดิษฐานพระแก้วมรกตจำลอง และบนองค์พระเจดีย์ บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ