อุทยานแห่งชาติทองผาภูมิ กาญจนบุรี

อุทยานแห่งชาติทองผาภูมิ เป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติ ที่เปิดให้นักท่องเที่ยวได้เข้าชมวิวทิวทัศน์ที่สวยงามของแนวเทือกเขาทางภาคตะวันตกส่วนที่ติดเขตแดนพม่า รวมทั้งเปิดให้ได้เข้าพัก เพื่อได้สัมผัสกับธรรมชาติอย่างใกล้ชิด เป็นการปลูกจิตสำนึกให้นักท่องเที่ยวรักและหวงแหนในความเป็นธรรมชาติ และช่วยกันรักษาให้ดำรงสืบไปถึงลูกหลาน

อุทยานแห่งชาติทองผาภูมิ มีเนื้อที่ประมาณ 772,214 ไร่ หรือ 1,235 ตารางกิโลเมตร เป็นพื้นที่ทางด้านตะวันตกของตัวอำเภอ ติดกับเขื่อนวชิราลงกรณ์ ในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าห้วยเขย่งและป่าเขาช้างเผือก ในเขตท้องที่อำเภอทองผาภูมิ และอำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี บริเวณพื้นที่ในเขตชายแดนพม่าแถบนี้ ทางกรมป่าไม้เสนอให้ได้รับการคุ้มครอง อนุรักษ์ป่าไว้ ให้เชื่อมต่อกับผืนป่าส่วนอื่นๆ ให้เป็นป่าผืนใหญ่ผืนเดียวกัน เพื่อรักษาระบบนิเวศน์ และแหล่งทรัพยากรธรรมชาติให้สมบูรณ์ สำหรับเป็นที่อยู่อาศัยและการเจริญพันธุ์ของพืชและสัตว์ป่า และการพิจารณานี้ได้รับความเห็นชอบให้จัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติขึ้น เมื่อวันที่ 23 ธันวาคม พ.ศ. 2552 เป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 114 ของประเทศไทย

เมื่อได้รับการจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติแล้ว พื้นที่ในแถบนี้จึงถูกเชื่อมต่อกันกลายเป็นป่าผืนตะวันตกขนาดใหญ่ เพราะพื้นที่ทุกจุดถูกเชื่อมต่อกับผืนป่าที่ได้รับการอนุรักษ์ไว้ทุกด้าน คือ
- ทิศเหนือของอุทยานฯ เชื่อมต่อกับอำเภอสังขละบุรี ติดกับเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร
- ทิศใต้ ติดกับแนวป่า และสันเขาของอุทยานแห่งชาติไทรโยค
- ทิศตะวันออก ติดกับอุทยานแห่งชาติเขาแหลม
- ทิศตะวันตกติด แนวเทือกเขาตะนาวศรี ซึ่งเป็นเขตแดนไทย-พม่า

พื้นที่ส่วนใหญ่ของอุทยานฯ เป็นเทือกเขาวางตัวในแนวเหนือใต้ สูงต่ำสลับกันไล่ระดับกันไปตามเทือกเขาตะนาวศรี มีระดับความสูงเหนือระดับน้ำทะเล 1,000 - 1,249 เมตร โดยมียอดเขาช้างเผือกเป็นยอดเขาที่สูงที่สุด คือ 1,249 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง

ผืนป่าในแถบอุทยานฯ มีความแตกต่างผสมผสานกันทั้งป่าดิบชื้น ป่าดิบแล้ง ป่าดิบเขา และป่าเบญพรรณ ทำให้มีพืชพรรณที่มีความหลากหลายทางพันธุกรรม เกิดเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่าจำนวนมาก และสัตว์ป่าถูกรบกวนน้อย เพราะเป็นผืนป่าผืนเดียวกับประเทศพม่า สัตว์ป่าจึงค่อนข้างสมบูรณ์ สัตว์ที่พบเห็นได้คือ ช้างป่า หมีควาย เก้ง กวาง นกป่า รวมถึงนกที่หายากเช่นนกเงือก และสัตว์อื่นๆ อีกมาก

บริเวณที่ทำการอุทยานฯ ได้รับการดูแล ตกแต่ง ไว้เป็นสัดส่วน อยู่ท่ามกลางต้นไม้และธรรมชาติ มีจุดชมวิวด้วยกัน 2 จุดคือ จุดชมวิวเนินช้างเผือก และเนินกูดดอย เป็นจุดที่เห็นทัศนียภาพได้แบบพานารามา ทิวเขาสลับซับซ้อนสุดสายตา และในวันที่มีหมอก อาจจะเห็นคลื่นทะเลหมอกปกคลุมยอดเขาด้วย ลักษณะจุดชมวิวทั้ง 2 จุด ทำเป็นชานไม้ ยื่นออกไปเป็นลานจากริมเชิงเขา จุดนี้มีม้านั่งสำหรับนั่งชมธรรมชาติ และภาพวิวภูเขาสวยๆ ที่จุดชมวิวเนินเขาช้างเผือกจะเห็นยอดเขาที่สูงที่สุดในแถบนี้ คือยอดเขาช้างเผือก ส่วนจุดชมวิวเนินกูดดอยเป็นจุดสำหรับดูพระอาทิตย์ขึ้น และเป็นจุดกางเต็นท์ที่เห็นวิวกว้าง และไกลจนสามารถเห็นเขื่อนวชิราลงกรณ์