จังหวัดจันทบุรี - ข้อมูล ประวัติเมืองจันท์ พื้นที่ร่มรื่นภาคตะวันออก

จังหวัดจันทบุรี มีประวัติความเป็นมาอย่างยาวนาน ตั้งแต่ในช่วงยุคก่อนประวัติศาสตร์ และยุคหินกลาง โดยดูจากหลักฐานการขุดพบเครื่องมือล่าสัตว์ ที่ทำด้วยหิน อยู่ตามพื้นที่ต่างๆ ในบริเวณแอ่งน้ำ ลำธาร และถ้ำต่างๆ ในเขตอำเภอมะขาม อำเภอท่าใหม่ และอำเภอโป่งน้ำร้อน นอกจากนี้ยังมีภาชนะดินเผา และเครื่องมือเครื่องใช้ ที่บ่งบอกว่ามีมนุษย์ช่วงยุคหินใหม่อาศัยอยู่ด้วย

เมื่อมาถึงช่วงยุคประวัติศาสตร์ ราวพุทธศตวรรษที่ 18 พบว่าการตั้งเมืองครั้งแรก อยู่ที่บริเวณเชิงเขาสระบาป ที่เรียกว่าเมือง "ควนคราบุรี" แต่ด้วยเพราะบริเวณนี้อยู่ค่อนข้างไกลจากแหล่งน้ำ และการขยายตัวของเมืองทำได้ไม่ดีนัก ต่อมาจึงได้่มีการย้ายเมืองมาอยู่ที่บริเวณบ้านหัววัง อำเภอพุงทลาย ซึ่งอยู่ทางตะวันออกของแม่น้ำจันทบุรี จนกระทั่งปี พ.ศ.2200 ได้มีการย้ายเมืองอีกครั้ง โดยย้ายมาอยู่ยังฝั่งตะวันตกของแม่น้ำจันทบุรี ที่บ้านลุ่ม เนื่องจากที่ตั้งเมืองเดิมนั้นประสบปัญหาน้ำท่วมบ่อยครั้ง

พอมาถึงช่วงหลังจากเสียกรุงศรีอยุธยาให้แก่พม่า สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ได้นำกำลังฝ่าวงล้อมพม่าออกมาทางทิศตะวันออก และยึดเมืองจันทบุรีไว้ เพื่อเป็นแหล่งสะสมเสบียงอาหาร ฝึกกองทัพ เตรียมไพร่พล เพื่อกลับไปกอบกู้กรุงศรีอยุธยาได้สำเร็จ ซึ่งเหตุการณ์ครั้งนั้น เป็นความภาคภูมิใจ เคารพ และรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของท่านตลอดมา

ต่อมาในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 เมืองจันทบุรี ได้ย้ายไปตั้งอยู่ที่บ้านเนินวง เพื่อเป็นยุทธศาตร์ทางการรบ หากญวนจะเข้ามารุกรานไทย จนกระทั่งสมัยรัชกาลที่ 5 (พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว) ทรงโปรดให้ย้ายเมืองกลับไปยังที่บ้านลุ่มเหมือนเดิม

จากนั้นในปี พ.ศ. 2436 ได้เกิดกรณีพิพาทระหว่างไทยกับฝรั่งเศสขึ้น จนทำให้ฝรั่งเศส เข้ามายึดครองเมืองจันทบุรีไว้นานถึง 11 ปี จนกระทั่งไทย ต้องยอมยกดินแดนฝั่งซ้ายของแม่น้ำโขงให้กับฝรั่งเศส เพื่อแลกเมืองจันทบุรีกลับคืนมา

หลังจากนั้นในปี พ.ศ.2476 จันทบุรีได้ยกฐานะเป็นจังหวัด มาจนถึงปัจจุบัน

ลักษณะภูมิประเทศ
ลักษณะภูมิประเทศในจังหวัดจันทบุรี แต่ละพื้นที่มีความผสมผสานทางภูมิศาสตร์ มีภูเขา ป่าไม้ พื้นที่ราบสูง พื้นที่ราบลุ่มแม่นำ้ ที่ราบชายฝั่งทะเล ในส่วนของชายฝั่งก็ยังมีทั้งที่เป็นปากแม่น้ำ อ่าว แหลม หาดทราย และเกาะต่างๆ

ภูเขาและเนินเขา
ภูเขาและเนินเขาในจังหวัดจันทบุรี ส่วนใหญ่เรียงตัวอยู่ทางทิศเหนือ ตอนบนของจังหวัด ทิวเขาวางตัวในแนวเหนือ-ใต้ ต่อจากจังหวัดสระแก้ว ลงมาจนถึงส่วนกลางของตัวจังหวัดจันทบุรี ภูเขาที่สำคัญได้แก่ เขาสอยดาวเหนือ เขาตะเคียน เขาพระบาทหลวง เขาสอยดาวใต้ เขาปล้อง เป็นต้น แนวเขาเหล่านี้เชื่อมต่อมายังเขาสามง่ามทางทิศตะวันออก ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเทือกเขาบรรทัด ที่เป็นพรมแดนทางธรรมชาติกั้นระหว่างไทย-กัมพูชาด้วย

สำหรับทิศตะวันตกของจันทบุรี ในส่วนที่ติดกับอำเภอแกลง จังหวัดระยอง มีแนวเขาชะเมา-เขาวง เป็นเขตแดนระหว่างจังหวัด และในทางตอนใต้มีเขาสระบาป ที่เป็นต้นกำเนิดน้ำตก เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญของจันทบุรีเช่น น้ำตกพลิ้ว น้ำตกคลองนารายณ์ และนำ้ตกตรอกนอง

ป่าไม้
พื้นที่ป่าในจังหวัดจันทบุรี ส่วนใหญ่อยู่ในการดูแลของป่าสงวนแห่งชาติ วนอุทยานแห่งชาติ อุทยานแห่งชาติ และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ป่าชายเลน เช่น วนอุทยานเขาแหลมสิงห์ อุทยานแห่งชาติน้ำตกพลิ้ว อุทยานแห่งชาติเขาคิชฌกูฏ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาสอยดาว เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาอ่างฤาใน

พื้นที่ลุ่มน้ำ
จังหวัดจันทบุรีมีแม่น้ำอยู่หลายสาย เป็นแม่น้ำสายสั้นๆ ที่มีต้นกำเนิดจากป่าเทือกเขาทางตอนบนของจังหวัด ไหลรวมลงสู่อ่าวไทยทางตอนล่าง และทำให้เกิดเป็นพื้นที่ลุ่มบริเวณปากแม่น้ำขึ้น แม่น้ำสายสำคัญในจันทบุรี ได้แก่

1. แม่น้ำพังราด ต้นกำเนิดมาจากลำน้ำสายสั้นๆ ที่ไหลมาจากต้นน้ำสองสาย ฝั่งหนึ่งมาทางอำเภอแกลง จังหวัดระยอง มารวมกับลำน้ำทางฝั่งอำเภอนายายอาม จังหวัดจันทบุรี ไหลมาบรรจบกัน และลงสู่อ่าวไทยบริเวณปากน้ำพังราด ในอำเภอนายายอาม  แม่นำ้พังราดน ี้ยังเป็นเส้นแบ่งเขตจังหวัดระยองกับจันทบุรีด้วย

2. แม่น้ำวังโตนด มีต้นกำเนิดมาจากแม่น้ำสองสายมารวมกัน สายหนึ่งมาจากเขาสีเสียด อีกสายมาจากเขาชะมูล เขาชะอม มารวมกัน ลักษณะของแม่น้ำเหมือนกระเปาะที่ป่องตรงกลาง แล้วไหลออกสู่ทะเล ในลักษณะคอขวดที่ปากแม่น้ำบริเวณบ้านแขมหนู ในอำเภอท่าใหม่

3. แม่น้ำจันทบุรี หรือแม่น้ำจันทบูร เป็นแม่น้ำสายหลักที่มีความสำคัญมาตั้งแต่โบราณ มีต้นกำเนิดมาจากเขาสอยดาวใต้ เขาสามง่าม เขาชะอม เป็นแม่น้ำที่มีกิ่งก้านสาขามากมาย ก่อนที่จะมารวมกันไหลผ่านอำเภอมะขาม และตัวเมืองจันท์ แล้วไหลออกสู่ทะเลที่ปากแม่น้ำบริเวณแหลมสิงห์

4. แม่น้ำเวฬุ เป็นแม่น้ำทางตอนใต้สุดของจันทบุรี มีต้นกำเนิดมาจากเขาชะอม เขามะกอก เขาสระบาป เป็นแม่น้ำที่เป็นคุ้งน้ำใหญ่ ลึกเข้ามาในแผ่นดิน ทำให้เกิดเป็นพื้นที่แนวป่าชายเลน ที่มีน้ำขังอยู่ตามซอกหลืบต่างๆ มากมาย แล้วหลอมรวมเป็นลำน้ำสายใหญ่ไหลผ่านอำเภอขลุง แล้วลงสู่อ่าวไทยบริเวณ เกาะจิก ในอำเภอขลุง แม่น้ำเวฬุยังเป็นเส้นแบ่งอาณาเขต ระหว่างจังหวัดจันทบุรีกับตราดด้วย

ชายฝั่งทะเล และเกาะต่างๆ
ชายฝั่งทะเลของจังหวัดจันทบุรี มีระยะทางประมาณ 108 กิโลเมตร พื้นที่ชายฝั่งทะเลมักมีลักษณะเป็นที่ราบชายฝั่งทะเลแคบๆ มีการทับถมของตะกอนทราย ชายทะเลบางแห่งอยู่ใกล้ปากแม่น้ำ ทำให้เกิดเป็นดินผสมโคลนด้วย เช่น ชายฝั่งตั้งแต่เขตอำเภอนายายอาม ท่าใหม่ มาจนถึงแหลมสิงห์

นอกจากนี้ริมชายฝั่งทะเล ยังมีลักษณะทางภูมิศาสตร์ที่หลากหลาย ทำให้เกิดทัศนียภาพที่สวยงาม กลายเป็นจุดชมวิวที่แตกต่างกันไปในแต่ละพื้นที่ เช่นเกิดเป็นแหลม เวิ้งอ่าว ชายหาดกว้าง โขดหิน ป่าริมเชิงเขา ป่าชายเลน ที่ราบลุ่มปากแม่น้ำ และเกาะต่างๆ ได้แก่ เกาะนมสาว เกาะจุฬา เกาะเปริด เกาะนางรำ เกาะขวาง และเกาะจิก

จังหวัดจันทบุรี เป็นจังหวัดทางภาคตะวันออก ที่มีความสงบเงียบ เรียบง่าย ไม่วุ่นวาย มีแหล่งท่องเที่ยวหลากหลายรูปแบบ พื้นที่ส่วนใหญ่ยังคงความเป็นธรรมชาติ ป่าเขาเขียวขจี น้ำตกใสไหลแรง ชายหาดและวิวทิวทัศน์ของชายฝั่งภาคตะวันออกสวยงาม มีแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และวิถีชีวิตชุมชนท้องถิ่นดั้งเดิม รวมถึงการเป็นเมืองแห่งผลไม้ ที่ทำให้นักท่องเที่ยวติดใจ พากันมาเที่ยว ชม ชิมผลไม้รสเลิศ ในช่วงฤดูกาลผลไม้เมืองจันท์กันทุกปี

นอกจากนี้ สิ่งหนึ่งที่เป็นความภาคภูมิใจของชาวจันท์ตลอดมาก็คือ เป็นจังหวัดที่มีความเกี่ยวพันทางประวัติศาสตร์มายาวนาน ตั้งแต่ครั้งอยุธยา จนถึงรัชสมัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช จังหวัดจันทบุรีได้มีบทบาทในการพลิกหน้าประวัติศาสตร์ชาติไทย ได้เป็นฐานที่มั่นในการสั่งสมกำลัง และผู้คน เพื่อภารกิจครั้งสำคัญในการกอบกู้เอกราชของชาติไทย ให้กลับคืนมาอีกครั้ง และด้วยความรู้สึก ระลึกถึงความยิ่งใหญ่ในครั้งอดีต ชาวจันท์ จึงได้นำมาเรียงร้อยไว้ในส่วนหนึ่งของคำขวัญประจำจังหวัดที่ว่า

"น้ำตกลือเลื่อง เมืองผลไม้ พริกไทยพันธุ์ดี อัญมณีมากเหลือ เสื่อจันทบูร สมบูรณ์ธรรมชาติ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช รวมญาติกู้ชาติที่จันทบุรี"

จังหวัดจันทบุรี มีพื้นที่ 6,338 ตารางกิโลเมตร มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 2 ของภาคตะวันออก รองจากจังหวัดสระแก้ว ตั้งอยู่ห่างจากระยองเพียงไม่กี่นาที และห่างจากกรุงเทพฯ ประมาณ 245 กิโลเมตร หากขับรถชิวๆ โดยใช้เส้นทางตัดตรงจากกรุงเทพฯ ใช้เวลาราว 3 ชั่วโมงกว่าก็ถึง เหมาะกับการมาเที่ยวพักผ่อนแบบครอบครัว คู่รัก กลุ่มเพื่อน และผู้ที่รักความเงียบสงบเป็นธรรมชาติ หากไม่ต้องการขับรถเหนื่อยจนเกินไปนัก การได้พักที่จันท์สัก 1-2 คืน ก็จะได้เที่ยวชมสถานที่แหล่งท่องเที่ยวต่างๆ ได้ทั่วถึงกว่าการมาเที่ยวแบบเช้าไป เย็นกลับ

ตัวเมืองจันท์มีขนาดไม่ใหญ่มากนัก อยู่ห่างจากถนนสุขุมวิทประมาณ 6 กิโลเมตร ภายในตัวเมืองมีถนนวันเวย์หลายสาย มีรถติดอยู่บ้าง หากใครไม่รู้ทางอาจจะงุนงง สับสนได้ มีจุดหลักใหญ่ๆ ที่สังเกตง่ายคือ สวนสาธารณะสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช หรือที่รู้จักกันทั่วไปในชื่อทุ่งนาเชย เป็นสวนสาธารณะขนาดใหญ่ เป็นปอดของชาวจันท์ และมักจะเป็นสถานที่จัดงานสำคัญต่างๆ ของจังหวัดด้วย

สำหรับคนที่ไปไหนต่อไหนแล้วเห็นรูปกระต่ายเกาะตามเสาไฟ ป้ายถนน ก็ไม่ต้องสงสัย เพราะตัวกระต่าย มาจากตราประจำจังหวัดของจันทบุรี ที่เป็นรูปกระต่ายอยู่ในดวงจันทร์ที่เปล่งประกาย แสงจันทร์ในตราสัญลักษณ์ แสดงความหมายถึง ความสวยงามเยือกเย็น สงบรื่นรมย์ ร่มเย็นเป็นสุข ส่วนตัวกระต่ายเป็นสัญลักษณ์ว่า กระต่ายเป็นส่วนหนึ่งของดวงจันทร์ ตามความเชื่อโบราณ เฉกเช่นเดียวกับเมืองจันทบุรี ที่มีความเก่าแก่ อยู่ในพงศาวดารมานาน

อาณาเขตของจันทบุรี ที่ติดต่อกับพื้นที่ใกล้เคียง คือ
- ทิศเหนือ ติดต่อกับจังหวัดฉะเชิงเทรา และจังหวัดสระแก้ว
- ทิศใต้ ติดทะเลอ่าวไทย และจังหวัดตราด
- ทิศตะวันออก ติดกับจังหวัดตราด และประเทศกัมพูชา
- ทิศตะวันตก ติดกับจังหวัดระยอง

การแบ่งเขตการปกครอง
จังหวัดจันทบุรี แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 10 อำเภอ 76 ตำบล 731 หมู่บ้าน โดยมีอำเภอที่ใหญ่ที่สุดคืออำเภอแก่งหางแมว และอำเภอที่มีพื้นที่น้อยที่สุดคืออำเภอแหลมสิงห์ อำเภอต่างๆ ในจังหวัดได้แก่

สการเดินทางจันทบุรี
การเดินทางมายัง จ.จันทบุรี นั้น ทำได้ไม่ยาก เพราะถือเป็นจังหวัดยอดนิยมแห่งนึงในภาคตะวันออก ทำให้มีรถประจำทาง และรถตู้ให้ บริการอยู่หลายสาย แต่หากใครต้องการขับรถมาเองก็สามารถทำได้ไม่ยากเช่นกัน เพราะจากกรุงเทพมาจันทบุรี เส้นทางไม่ค่อยซับซ้อน เท่าไร แต่มีบางช่วงของการเดินทาง ที่ถนนหนทางยังไม่ได้รับการปรับปรุง (หรือกำลังปรับปรุง) จึงทำให้ต้องใช้ระยะเวลาในการเดิน ทางพอสมควร ไม่สะดวกรวดเร็วเหมือนไปพัทยา ส่วนการเดินทางภายในเมืองจะมีรถสองแถวให้บริการตามเส้นทาง และให้เหมาได้ นอกนั้นก็ยังมีมอเตอร์ไซต์รับจ้าง ไว้คอยให้บริการในระยะทางใกล้ ๆ อีกด้วย หากคุณกำลังวางแผนมาจันทบุรีอยู่ ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ การเดินทางจันทบุรี

สถานที่ท่องเที่ยวจันทบุรี
เวลาที่หลาย ๆ พูดถึงการไปเที่ยวจันทบุรีนั้น ก็มักจะนึกออกแต่ที่เที่ยวยอดนิยม ที่ได้ยินซะจนติดหูแล้ว อย่างเช่น น้ำตกพลิ้ว หาดเจ้าหลาว และเขาคิชฌกูฏ เป็นต้น ซึ่งด้วยการที่เรานึกออกแต่ที่เที่ยวเด่น ๆ เหล่านี้ ทำให้คนจำนวนมากคิดว่าจันทบุรี เป็นจังหวัดที่มีจุดให้ไปเที่ยวน้อย ทั้งๆ ที่ จริงๆ แล้ว จันทบุรีเป็นจังหวัดที่มีที่เที่ยวอยู่มากมายเลยทีเดียว ทั้งน้ำตก ทะเล ภูเขา เดินป่า วัดวาอาราม สถาปัตยกรรมเก่าแก่ของบ้านเรือน ณ ชุมชนริมน้ำจันทบูร และถนนวิวทะเลอย่างถนนบูรพาชลทิตอีกด้วย ดังนั้นหากคุณกำลังจะมาเที่ยวจันทบุรี และกำลังมองหาที่เที่ยวที่ถูกใจอยู่ ลองเช็คข้อมูลดูได้ที่ สถานที่เที่ยวจันทบุรี

ร้านอาหารจันทบุรี
จังหวัดจันทบุรี เป็นจังหวัดที่มีร้านอาหารที่มีชื่อเสียงอยู่เป็นจำนวนมาก กระจายกันอยู่ตามพื้นที่ต่าง ๆ ในจังหวัด แต่ร้านบริเวณตัวเมืองจันท์จะมีตัวเลือกค่อนข้างมาก แต่หากใครคิดว่าร้านแนะนำที่จันทบุรี จะมีแต่ร้านอาหารทะเลแล้วละก้อ (แต่ร้านอาหารทะเลก็เยอะจริงแหละนะ) ดูเหมือนว่าคุณกำลังมองข้าม ก๋วยเตี๋ยวเลียง ก๋วยเตียวเย็นตาโฟกั้ง หอยทอดรสเด็ด และร้านอาหารพื้นเมืองของจันทบุรี อยู่ก็เป็นได้ เอาเป็นว่า ถ้าคุณกำลังมองหาร้านอาหาร รสชาติดี ทั้งราคาถูกและไม่เกี่ยงราคา ลองแวะเข้ามาดูได้ที่ ร้านอาหารจันทบุรี

ที่พักจันทบุรี
จันทบุรีถือเป็น Destination หรือ จุดท่องเที่ยวหลักจังหวัดนึงในภาคตะวันออก ทำให้มีที่พักทั้งโรงแรมและรีสอร์ท เปิดให้บริการเป็นจำนวนมาก บางแห่งเน้นราคาไม่แพง เพื่อเจากลุ่มเป้าหมายแบบที่มาพักเพื่อไปต่อ หรือแวะพักก่อนขึ้นเขาคิชฌกูฏในช่วงเช้ามืด บางแห่งเน้นวิวสวย ๆ ริมทะเล เพื่อช่วยให้ผู้เข้าพักรู้สึกสดชื่น และผ่อนคลายได้อย่างเต็มที่ และบางแห่งเป็นแบบโฮมสเตย์ ดูแลลูกค้าแบบเหมา ๆ ได้ประสบการณ์แบบทั้งพักทั้งกินในแพ็คเกจเดียวกัน หากคุณกำลังมองหาที่พักที่ถูกใจสักแห่งในจันทบุรี ดูข้อมูลได้ที่ที่พักจันทบุรี