เป็นเกาะที่อยู่ในอำเภอบ้านเพ จังหวัดระยอง อยู่ด้านข้างในแนวทางทิศตะวันออกของเกาะเสม็ด ภายใต้ความดูแลของหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ ญส.3 เขตอุทยานแห่งชาติเขาแหลมหญ้า-หมู่เกาะเสม็ด ยังมีนักท่องเที่ยวไม่มาก จึงมีความสงบเงียบ เหมาะกับการเที่ยวชมธรรมชาติ ดำน้ำดูปะการังและปลาสวยๆ รอบเกาะ
เกาะกุฎี อยู่ไม่ไกลจากหาดสวนสน ห่างจากฝั่งออกไปเพียง 6-7 กิโลเมตร สามารถไปเที่ยวแบบวันเดย์ทริป (เช้าไป - เย็นกลับ) โดยเหมาเรือได้จากบริเวณหาดสวนสน ที่มีให้เช่าทั้งเรือยนต์ เรือสปีดโบ๊ท หรือเหมาเรือลากเรือกล้วย (นั่งได้ประมาณ 6-7 คน) ใช้เวลาประมาณ 15-20 นาทีก็ถึงเกาะกุฎี สามารถชมรอบเกาะ ดำน้ำดูปะการังน้ำตื้นรอบๆ หรือคนที่อยากพักค้างแรมบนเกาะก็สามารถติดต่อจองบ้านพักล่วงหน้ากับทางอุทยานแห่งชาติ หรือจะนำเต็นท์ไปกางในบริเวณอุทยานก็ได้
เกาะกุฎีมีรูปร่างคล้ายกับรูปประเทศอินเดีย มีเกาะค้างคาว เกาะเล็กๆ ใกล้เกาะกุฎีทางทิศใต้ รอบๆ เกาะ มีแนวปะการังน้ำตื้นเป็นแนวกว้าง เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของปลาสวยๆ กิจกรรมหลักจึงเป็นการดำน้ำรอบเกาะ บนเกาะกุฎียังเต็มไปด้วยธรรมชาติ มีเส้นทางให้เดินเล่นได้รอบเกาะ ระยะทางประมาณ 1.1 กิโลเมตร ใช้เวลาประมาณ 45-60 นาที มีทางเดินขึ้นเขาไปยังจุดชมวิว "ผานิลมังกร" ที่อยู่ทางทิศใต้ของเกาะ เส้นทางเดินผ่านซุ้มต้นไม้ขึ้นไปบนเขา ไม่ลาดชันมาก ไม่ต้องปีนป่าย ระยะทางประมาณ 480 เมตร จากที่ทำการด้านล่าง เป็นจุดมองเห็นวิวของแนวปะการังรอบๆ เกาะ อ่าวหูกวาง และช่องเขาระหว่างเกาะถ้ำค้างคาวกับเกาะกุฏี ที่เวลาน้ำลงเยอะๆ ก็สามารถเดินไปเที่ยวที่ถ้ำค้างคาวได้ ส่วนชายหาดที่สวยที่สุดอยู่ด้านหน้าเกาะ คือหาดสินสมุทร เป็นบริเวณที่เรือจะมาจอดรับส่งด้วย ชื่อต่างๆ บนเกาะนี้จะถูกเรียกตามชื่อตัวละครในวรรณคดีในเรื่องพระอภัยมณี ที่เป็นผลงานอันโด่งดังของท่านสุนทรภู่ อย่างเช่นผานิลมังกร หาดสินสมุทร แหลมถ้ำฤาษี
เกาะทะลุ
เกาะทะลุ เป็นพื้นที่ที่อยู่ในความดูแลของอุทยานแห่งชาติเขาแหลมหญ้า-หมู่เกาะเสม็ดเหมือนกับเกาะกุฎี อยู่ห่างจากเกาะกุฎีไปทางทิศตะวันออก ประมาณ 6 กิโลเมตร มีพื้นที่ประมาณ 69 ไร่ ที่ส่วนใหญ่เป็นป่าทึบ ด้านทิศตะวันตกเป็นแนวผาสูงชัน ทิศตะวันออกและทิศใต้เป็นหาดทรายขาวสะอาด น้ำใส สามารถเล่นน้ำได้ ฝั่งด้านทิศตะวันออกมีปะการังที่เหมาะกับการดำน้ำทั้งน้ำลึกและน้ำตื้น ลักษณะอันโดดเด่นของเกาะ และเป็นที่มาของชื่อเกาะ คือช่องหิน หรือโพลงธรรมชาติบริเวณแหลมหิน ช่องว่างตรงกลางน้ำทะเลสามารถทะลุผ่านได้ ส่วนใหญ่นักท่องเที่ยวจะซื้อวันเดย์ทริปจากเกาะเสม็ด เพื่อเที่ยวรอบเกาะ และดำน้ำดูปะการัง
เกาะมะขาม เกาะกรวย และเกาะปลายตีน
ทั้งสามเกาะนี้อยู่ทางตอนเหนือของเกาะกุฎี เกาะกรวยและเกาะมะขามอยู่ใกล้กันมาก มีแนวสันทรายเชื่อมต่อระหว่างเกาะทั้งสอง รอบเกาะมีแนวปะการัง ส่วนเกาะปลายตีน อยู่ห่างจากเกาะกรวยและเกาะมะขามประมาณ 400 เมตร เกาะเป็นรูปเรียวยาวในแนวเหนือ-ใต้ มีเกาะเกล็ดฉลามอยู่ทางใต้เกาะ บริเวณทั้ง 3 เกาะสามารถมองเห็นได้ชัดเจนจากบริเวณหาดดวงตะวัน และบริเวณปากคลองแกลง เป็นหมู่เกาะที่เหมาะกับการดำน้ำลึก และน้ำตื้นเพื่อชมปะการัง สามารถติดต่อเช่าเรือจากหาดดวงตะวัน หรือหาดสวนสน
สิ่งอำนวยความสะดวกอื่นๆ บนเกาะอาจจะมีน้อย โดยเฉพาะไฟฟ้า และน้ำจืด จึงมีข้อจำกัดในการใช้อยู่บ้าง เกาะกุฎี
- ไฟฟ้าบนเกาะใช้ไฟปั่น มีเวลาปิด-เปิด ใช้ได้ตั้งแต่ 17.00 - 22.00 น.
- น้ำจืดบนเกาะมีค่อนข้างจำกัด จึงต้องมีค่าน้ำจืดสำหรับอาบประมาณ 40-60 บาท/คน หรือเหมาจ่าย 500 บาท/หนึ่งห้องอาบน้ำ (เจ้าหน้าที่จะมีกุญแจห้องน้ำให้) เข้าห้องสุขาไม่เก็บค่าบริการ
- บนเกาะมีร้านอาหารสวัสดิการขายอาหารตามสั่งในราคาไม่แพง (ร้านปิดเวลา 16.00 น.)
การเก็บค่าบริการอื่นๆ เกาะกุฎี
- ค่าธรรมเนียมการเข้าอุทยานแห่งชาติ คนละ 20 บาท
- กางเต็นท์ เก็บคืนละ 30 บาท/คน/คืน
- บ้านพักเดี่ยวบนเกาะกุฎี ของอุทยานแห่งชาติเขาแหลมหญ้า-หมู่เกาะเสม็ด มีจำนวน 4 หลัง หลังละ 1,500 บาท/คืน เป็นห้องพัดลม มีผ้าเช็ดตัว และผ้าห่มให้
ข้อแนะนำ
- ติดต่อสอบถามอุทยานแห่งชาติเขาแหลมหญ้า-หมู่เกาะเสม็ด โทร 038-653034
- หากจองที่พักกับอุทยานแห่งชาติ ควรติดต่อจองเรือที่จะไปยังเกาะกุฎีด้วย เพราะไม่มีเรือโดยสารประจำทาง ควรติดต่อเช่าเรือล่วงหน้าจากท่าเรือบ้านเพ หรือแถวหาดสวนสน การติดต่อเช่าเหมาเรือจากบริเวณหาดสวนสนอาจจะได้ราคาที่ถูกกว่าทางบ้านเพ เพราะมีระยะทางจากชายฝั่งถึงเกาะใกล้กว่าจากทางบ้านเพ
(สามารถติดต่อสอบถามราคาเรือที่คุณแดง จากเรือร้านเกยตื้น โทร 038-647-939, 08-7694-3132, 08-5393-8909)
- หากไปเป็นหมู่คณะและต้องการแค้มปิ้งบนเกาะ สามารถแวะซื้ออาหารทะเลสดฝั่ง บริเวณบ้านเพ นำไปบนเกาะได้
- ช่วงเวลาที่เหมาะกับการท่องเที่ยวคือ ช่วงเดือนพฤศจิกายน - เมษายน