อุทยานแห่งชาติเขาแหลม กาญจนบุรี

อุทยานแห่งชาติเขาแหลม เป็นสถานที่สำหรับพักผ่อนหย่อนใจ เที่ยวชมธรรมชาติ บริเวณอ่างเก็บน้ำหลังเขื่อนเขาแหลม สามารถชมวิวทิวทัศน์ เล่นน้ำ พายเรือเล่นในอ่างเก็บน้ำ และดื่มด่ำกับความสวยงามของพระอาทิตย์ตก ณ จุดชมวิวป้อมปี่ ที่ถือว่าเป็นจุดชมพระอาทิตย์ตกที่สวยที่สุดแห่งหนึ่งในภาคตะวันตก

หลังจากที่ได้มีการสร้างเขื่อนวชิราลงกรณ์ (เขื่อนเขาแหลม) พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้ทรงเสด็จเปิดเขื่อน เมื่อวันที่ 9 มกราคม พ.ศ. 2529 ทำให้บริเวณหลังเขื่อนเกิดอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ เกิดเป็นวิวทิวทัศน์ของแอ่งน้ำที่สงบ มีเกาะแก่ง หน้าผาหิน ที่สวยงาม ทางกรมป่าไม้ จึงได้เสนอต่อคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ เพื่อให้พื้นที่บริเวณป่า เหนือเขื่อนวชิราลงกรณ์ เป็นเขตอุทยานแห่งชาติ เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติ เนื่องในวโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 5 รอบ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และได้รับการอนุมัติประกาศให้เป็นอุทยานแห่งชาติ เมื่อวันที่ 8 พฤศจิกายน 2534 และนับเป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 67 ของไทย

บริเวณอุทยานฯ มีเนื้อที่ประมาณ​ 1,497 ตารางกิโลเมตร หรือ 935,625 ไร่ ครอบคลุมทั้งส่วนที่เป็นผืนป่าที่สมบูรณ์โดยรอบอ่างเก็บน้ำเของเขื่อนเขาแหลม ในอำเภอสังขละบุรีและอำเภอทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี เป็นพื้นที่ที่ล้อมรอบไปด้วยแนวป่าอนุรักษ์ คือทิศตะวันตกติดกับเขตอุทยานแห่งชาติทองผาภูมิ ทิศตะวันตกติดกับเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร และอุทยานแห่งชาติลำคลองงู จึงเป็นป่าต้นน้ำของแม่น้ำสายสำคัญของจังหวัดกาญจนบุรี คือแม่น้ำแควน้อย และห้วยต่างๆ เช่น แม่น้ำรันตี ห้วยป้อมปี่ใน แม่น้ำบิคี่ใหญ่ ห้วยซองกะเลีย ห้วยเกริงกะเวีย เป็นต้น ส่วนหนึ่งของอุทยานฯ เป็นเทือกเขาเดียวกันกับเทือกเขาตะนาวศรี ทอดตัวตามแนวเหนือใต้ มีความสูงประมาณ 100-1,700 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง ยอดเขาที่สูงที่สุดคือ ยอดเขาใหญ่ มีความสูงประมาณ 1,767 เมตร

ป่าบริเวณอุทยานฯ​ ทั่วไปเป็นป่าเบญจพรรณ มีพรรณไม้นานาชนิด มีเรือนยอดทึบ ทำให้บริเวณริมห้วยมีต้นไม้หนาแน่น มีความชื้นสูง คล้ายป่าดงดิบ มีพื้นที่บางส่วนรอบๆ อ่างเก็บน้ำ ถูกเปลี่ยนเป็นพื้นที่เกษตรกรรม และมีบางพื้นที่ทางตะวันออกและตะวันออกเฉียงใต้ เป็นพื้นที่ป่าที่ถูกคนเข้าไปบุกรุกแผ้วถาง กลายเป็นเขตป่าเสื่อมโทรม

ลักษณะอากาศบริเวณอุทยานแห่งชาติเขาแหลม ได้รับอิทธิพลของลมตะวันออกเฉียงใต้ และลมจากทะเลอันดามัน ทำให้มีฝนในช่วงกลางเดือนพฤษภาคม-ตุลาคม จะมีฝนตกชุกในเดือนกรกฎาคม - สิงหาคม นักท่องเที่ยวที่มาเที่ยวในช่วงนี้อาจต้องเตรียมชุดกันฝนมาด้วย ช่วงที่เหมาะแก่มากมาเที่ยวชมหมอก และสัมผัสบรรยากาศเย็นสบาย คือช่วงเดือนพฤศจิกายน-กุมภาพันธ์ อุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ยประมาณ 14 องศาเซลเซียส กำลังพอเย็นๆ ไม่ถึงกับหนาวจัด ส่วนช่วงเดือนมีนาคม-กลางเดือนพฤษภาคม อากาศค่อนข้างร้อนในตอนกลางวัน โดยเฉพาะในเดือนเมษายน มีอากาศร้อนจัด

บริเวณที่ทำการอุทยานฯ​ มีการตกแต่งเป็นระเบียบเรียบร้อย มีต้นไม้ร่มรื่น เป็นธรรมชาติ มีลานสำหรับกางเต็นท์ 2 จุด ติดลำห้วยเล็กๆ ทึ่มาจากน้ำตกกระเต็งเจ็ง สามารถเดินเท้าจากบริเวณที่ทำการไปยังน้ำตกกระเต็งเจ็งได้ เป็นเส้นทางศึกษาธรรมชาติ ควรติดต่อที่ทำการอุทยานฯ ล่วงหน้า เพื่อให้เจ้าหน้าที่นำทางไป