การเลือกนิทานให้เหมาะกับวัยของลูกน้อย ควรเลือกยังไง นิทานแนะนำมีอะไรบ้าง

​

ในปัจจุบันคุณพ่อคุณแม่ยุคใหม่มีความตื่นตัวและเตรียมพร้อมกับการมีลูก โดยมักจะค้นคว้า หาข้อมูลไว้มากมาย ว่ามีสิ่งไหนเหมาะสมกับพัฒนาการของลูกน้อย เพื่อให้เป็นเด็กเฉลียวฉลาด มีการเจริญเติบโตครบถ้วนทั้งทางร่างกาย สมอง และอารมณ์ ซึ่ง "นิทาน" ถือเป็นเครื่องมือชิ้นสำคัญที่จะช่วยให้เด็กๆ เติบโตแบบมีพัฒนาการอย่างต่อเนื่อง เพราะโลกแห่งจินตนาการจะช่วยให้เด็ก เกิดการคิดวิเคราะห์ได้ดี

คุณพ่อคุณแม่มือใหม่มักจะกังวลว่าจะเริ่มอ่านหนังสือให้ลูกฟังได้เมื่อไหร่ เมื่อไหร่ลูกถึงจะพร้อม จริงๆ แล้ว คุณแม่สามารถอ่านออกเสียงให้ลูกฟังตั้งแต่ยังอยู่ในครรภ์เลยก็ได้ อย่าคิดว่าทารกในครรภ์จะไม่รู้เรื่อง ด้วยโทนเสียงการอ่านจะทำให้เด็กมีสภาวะที่รู้สึกอบอุ่น สงบ ปลอดภัย ส่วนเด็กแรกเกิดก็ต้องการเรียนรู้ด้านการได้ยิน การจดจำเสียงพ่อแม่ การอ่านนิทานให้ลูกฟังตั้งแต่แรกเกิด ช่วยให้เด็กคุ้นเคยกับเสียงของแม่ การทำซ้ำๆ ก็เป็นการกระตุ้นพัฒนาการเรียนรู้ให้เด็กได้อย่างต่อเนื่อง คุณพ่อคุณแม่ควรหานิทานให้เหมาะกับวัยของลูก เพื่อเสริมสร้างพัฒนาการด้านการฟัง การอ่าน

เด็กช่วง แรกเกิด - 1 ขวบ
เป็นช่วงที่กำลังเข้าสู่พัฒนาการด้านการมองเห็น เด็กเล็กๆ จะชอบมองอะไรใกล้ๆ แล้วใช้มือสัมผัส เด็กจะเริ่มจดจำเสียงของแม่ นิทานที่คุณพ่อคุณแม่เตรียมให้ ควรเป็นหนังสือนิทานที่ไม่ต้องมีคำบรรยายมาก เป็นพวกหนังสือภาพ ขอให้มีรูปภาพที่มีขนาดใหญ่หน่อย มีสีสันสดใส วัสดุที่ใช้ควรเป็นผ้า หรือเป็นพลาสติก เป็นหนังสือลอยน้ำ ให้เด็กได้ดู จับ ขยำ ดึง กัดได้โดยไม่เป็นอันตราย อาจเป็นแบบมีเสียงกร๊อบแกร๊บเพื่อเรียกความสนใจของเด็ก การอ่านนิทานให้ลูกฟังช่วงนี้อาจเป็นการทำแบบง่ายๆ โดยให้เด็กได้เปิดดูเองในขณะอาบน้ำ หรือจับให้เด็กนั่งบนตักแล้วเปิดให้เด็กดูรูป อ่านให้เด็กฟังช้าๆ โดยไม่ต้องกังวลว่าเด็กจะไม่เข้าใจ เด็กจะค่อยๆ เรียนรู้และซึมซับทักษะการฟัง โทนเสียง เด็กจะพยายามใช้สายตาโฟกัสสิ่งที่เห็น แม้จะยังไม่เข้าใจทั้งหมด แต่ก็จะพยายามแยกแยะ การอ่านนิทานให้เด็กในวัยนี้ ควรใช้เวลาที่ 5 นาทีก่อน

ตัวอย่างหนังสือผ้าสำหรับการเรียนรู้
http://www.bloggang.com/viewblog.php?id=vandasung&date=28-02-2008&group=3&gblog=2
http://topicstock.pantip.com/family/topicstock/2008/10/N7127413/N7127413.html

หนังสือภาพ สำหรับเด็ก
http://topicstock.pantip.com/family/topicstock/2011/08/N10949805/N10949805.html



เด็กช่วง 1- 2 ขวบ
เด็กช่วงนี้เริ่มมีพัฒนาการทางกายภาพอย่างรวดเร็ว นั่ง คลาน ยืน เดิน รวมถึงประสาททางตา หู ปาก เด็กวัยนี้จะเริ่มคลั่งไคล้นิทาน และเรื่องที่คุณพ่อคุณแม่เล่าให้ฟัง เริ่มเรียนรู้การอ่าน การฟัง คุณพ่อคุณแม่สามารถหานิทานเสริมสร้างพัฒนาการในทุกด้าน เด็กมักจะสนใจในสิ่งที่อยู่รอบๆ ตัว ควรหานิทานที่เกี่ยวกับครอบครัว พ่อ แม่ ลูก หรือการทำกิจวัตรประจำวัน เช่นกินข้าว อาบน้ำ สระผม แปรงฟัน นิทานสามารถช่วยให้เด็กทำกิจกรรมได้อย่างไม่น่าเบื่อด้วย เด็กจะชอบดูสมุดภาพ ควรหาภาพสัตว์ สิ่งของ ที่มีความหลากหลาย เพื่อให้เด็กได้เรียนรู้ หรือหากจะเสริมภาษาอังกฤษให้ลูก ก็สามารถหาหนังสือภาษาอังกฤษแบบง่ายๆ เปิดอ่านให้ฟังบ่อยๆ

นิทานสำหรับเด็กวัยนี้ควรเป็นหนังสือที่เน้นสีสันสดใส มีเนื้อเรื่องง่ายๆ ควรเป็นเนื้อเรื่องสั้นๆ ใช้คำพูดน้อย อ่านง่าย อาจเป็นกลอน หรือมีทำนองที่คล้องจอง เพื่อให้เด็กจดจำง่าย อ่านซ้ำๆ เพื่อให้เด็กสนุกในการจดจำด้วย เช่น นิทานกุ๋งกิ๋ง ชุดส่งเสริมสุขนิสัย ชุดนี้มีเรื่อง กุ๋งกิ๋งปวดฟัน กุ๋งกิ๋งท้องผูก กุ๋งกิ๋งหัวเหม็น กุ๋งกิ๋งตัวมอม

รีวิว เด็กอ่านนิทานเรื่องกุ๋งกิ๋งปวดฟัน




เด็กช่วง 2-4 ขวบ
เป็นช่วงที่เด็กรู้จักเรียนรู้ เข้าใจสิ่งต่างๆ มากขึ้น ช่างจดจำ เลียนแบบ แยกความแตกต่างของสิ่งต่างๆ รอบตัวได้มากขึ้น รู้จักสี ขนาด รูปทรง ตัวอักษร ตัวเลข รู้จักวิเคราะห์ สงสัย ตั้งคำถาม สรุปสิ่งที่ได้เห็นได้ยิน และจินตนาการเรื่องราวได้เอง คุณพ่อคุณแม่ควรหานิทานที่มีความหลากหลาย เพื่อส่งเสริมพัฒนาการเด็กทุกด้านไปพร้อมๆ กัน อย่าเพิ่งเน้นให้เด็กเรียนรู้ด้านภาษา หรือเร่งให้เด็กอ่านเขียนมากจนเกินไป ควรส่งเสริมด้านคุณธรรม จริยธรรม สิ่งที่ควร และไม่ควรทำ ควบคู่ไปด้วย เพื่อให้เด็กรับรู้ แยกแยะ และเข้าใจบทบาทของการแสดงออกทางพฤติกรรมของตัวเอง

ตัวอย่างสำหรับนิทานที่ช่วยส่งเสริมพัฒนาการด้านนิสัย
ชุดนิทานอีสป หรือนิทานพื้นบ้าน ที่มักจะแฝงคติสอนใจไว้ให้คิด เมื่ออ่านจบจะต้องมีคำยอดฮิตติดปากที่ว่า "เรื่องนี้สอนให้รู้ว่า......" เพื่อสรุปให้เห็นผลของการมีนิสัยไม่ดี หรือผลของการทำดี ตัวอย่างนิทานอีสปเช่น เด็กเลี้ยงแกะ เทพารักษ์กับคนตัดไม้ เต่ากับกระต่าย ราชสีห์กับหนู และอีกหลายร้อยเรื่อง นิทานอีสปถือเป็นนิทานสากล ที่ทันสมัยอยู่เสมอ หากคุณพ่อคุณแม่คนไหนอยากฝึกภาษาอังกฤษให้กับลูกตั้งแต่เนิ่นๆ จะลองเอานิทานอีสปชุดภาษาอังกฤษมาอ่านให้ลูกฟังด้วยก็ได้
- นิทานอีสป http://นิทานอีสป.net/

นิทานไดโนน้อยพัฒนานิสัย นิทานชุดนี้มีเรื่อง โต๋เต๋ขอโทษ เปิ๊บป๊าบไม่มีระเบียบ นิ้งหน่องขี้หวง โป๊งเหน่งเกเร แจ๋วแหววอวดเก่ง ก๊อบแก๊บมอมแมม นิทานชุดไดโนน้อย เป็นเรื่องราวของไดโนเสาร์ตัวน้อยๆ ที่มีนิสัยไม่ดีในแต่ละอย่าง แต่ในที่สุดก็สามารถปรับเปลี่ยนนิสัยได้ นิทานชุดนี้จะเป็นตัวช่วยสำหรับคุณพ่อคุณแม่สร้างนิสัยที่ดีให้กับลูก ตัวละครที่แสดงนิสัยไม่ดีจะได้รับบทเรียนจากพฤติกรรมนั้นๆ เมื่อคุณพ่อคุณแม่อ่านจบ ก็สามารถสอนลูกต่อได้ว่าสิ่งไหนควรทำ ไม่ควรทำ

เด็กในช่วง 2-4 ขวบนี้ ยังถือเป็นวัยที่ทำให้คุณพ่อคุณแม่ปวดหัวที่สุด เพราะเด็กจะแสดงความเป็นตัวของตัวเอง เริ่มดื้อ ซน มีพฤติกรรมต่อต้านพ่อแม่ แสดงอารมณ์โดยไม่มีเหตุผล คุณพ่อคุณแม่ควรเตรียมนิทานที่สอนเกี่ยวกับการแสดงออกทางอารมณ์ที่เหมาะสมไว้ด้วย เพื่อให้เด็กเข้าใจจิตใจของผู้อื่น เป็นคนที่เห็นอกเห็นใจ มองโลกในแง่ดี เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่

ตัวอย่างนิทานส่งเสริมการพัฒนาการทางอารมณ์ (EQ)
นิทานชุด ไดโนน้อยพัฒนา EQ เรื่อง จี๊ดจ๊าดขี้อิจฉา บิ๊กซ่าขี้โมโห ติ๊ดตี่ขี้แย เป๋อเหลอขี้กลัว หนุงหนิงขี้อาย ปุ๊บปั๊บขี้งอน นิทานชุดนี้จะทำให้เด็กเข้าใจอารมณ์ต่างๆ ของตัวเอง ที่มีลักษณะคล้ายกับตัวละครในนิทาน เมื่อคุณพ่อคุณแม่เสริมความเข้าใจให้ ก็จะทำให้เด็กรู้จักควบคุมอารมณ์ตัวเองได้ดีขึ้น



เด็กช่วง 4-6 ขวบ
เป็นวัยที่เริ่มแยกแยะสิ่งที่ชอบ และไม่ชอบ คุณพ่อคุณแม่อาจให้ลูกได้เลือกนิทานที่ชอบ ควรเป็นนิทานที่มีทั้งภาพ และเนื้อเรื่องสอดคล้องกัน โดยเนื้อหาอาจจะยาวขี้นบ้าง เพื่อให้เด็กได้สร้างจินตนาการเข้าไปอยู่ในเรื่องราว บางครั้งเด็กอาจต้องการอ่านนิทานเรื่องเดียวซ้ำไปซ้ำมา โดยไม่รู้สึกเบื่อ คุณพ่อคุณแม่ควรมีความอดทนอ่านให้ลูกฟัง เด็กจะจดจำ และใช้จินตนาการเต็มที่กับนิทานเรื่องนั้นๆ ถือเป็นช่วงที่เด็กมีความสุขที่ได้รับฟังสิ่งที่ชอบ และเข้าไปสู่โลกนิทานของตัวเอง เด็กในวัยนี้จะเริ่มเล่านิทานที่ตัวเองได้ยินได้ฟังมาได้ คุณพ่อคุณแม่ควรแนะนำหนังสือที่ส่งเสริมด้านคุณธรรม ความอดทน ความพากเพียรพยายาม เรื่องของการแพ้ชนะ คุณพ่อคุณแม่ควรมีเวลาอ่านหนังสือให้ลูกฟังอย่างน้อยวันละ 5-10 นาที หรืออย่างน้อยก็เป็นนิทานก่อนนอนที่ทำเป็นประจำ

เด็กอายุ 5 ขวบ เล่านิทาน






เด็กวัย 6-10 ปี
เป็นเด็กวัยที่มีกิจกรรมของโรงเรียนมากมาย ทั้งการเรียน การบ้าน เด็กๆ จะเริ่มรู้สิ่งที่เค้าสนใจจริงๆ จังๆ เด็กจะเริ่มหาหนังสือที่ตัวเองชอบ หนังสือนิทานในช่วงวัยนี้ ควรเป็นนิทานที่ผูกเรื่องซับซ้อนขึ้น อาจมีภาพประกอบด้วย มีสีสันบ้างแต่ควรมีเนื้อเรื่องที่เร้าใจเด็ก จะช่วยให้เด็กใจจดใจจ่อ อ่านต่อเนื่องได้อย่างลื่นไหล คุณพ่อคุณแม่ควรเปิดโอกาสให้เด็กได้เดินเลือกซื้อหนังสือได้เอง โดยคอยสังเกต หรือแนะนำบ้าง เด็กแต่ละคนอาจชอบหนังสือในแนวที่แตกต่างกัน เช่นแนววิทยาศาสต์ แนวสืบสวน ควรให้เด็กได้อ่านหนังสือที่ตัวเองชอบ วันละอย่างน้อย 10-15 นาที จะช่วยปลูกฝังให้เด็กรักการอ่านได้

เด็กเล่านิทานภาษาอังกฤษ ของเด็กชั้น ป.1


เพิ่มเติม
e-book นิทานสำหรับเด็ก http://pantip.com/topic/30110035
พูดคุยเรื่องการเลือกซื้อหนังสือให้ลูก http://pantip.com/topic/30383817
พูดคุยเรื่องการอ่่านหนังสือก่อนนอน http://pantip.com/topic/31331058